TUTUNAMAYANLAR
İlk Yayınlanma Tarihi: 1972
Yazar: Oğuz Atay
Sayfa: 671
Dil: Türkçe
Ülke: Türkiye
Türler: Kurgu, Bilinç Akışı
Genç bir Mühendis olan Turgut Özben yakın arkadaşı Selim Işık’ın kendini bir tabancayla vurarak intihar ettiğini gazetelerden öğrenir ve arkadaşının ölümünden çok etkilenir. İntiharın sebeplerini merak ederek konuyu araştırmaya başlar. Bu konuyu Selim’in arkadaşları olan Metin ve Esat’la görüşür. Turgut Selim’in arkadaşlarıyla tanıştıkça Selim’in farklı yönlerini de öğrenmeye başlar. Bu araştırmalar sonucunda Turgut Selim Işık’ın tüm yönlerini öğrenmeye kişiliğini tanımaya başlayacaktır. Selim’in birçok arkadaşına ulaşır. Her arkadaşı Selim’in bilmediği bir yönünü kendisine anlatır.
Selim’in arkadaşı Metin, Turgut Özben’e şunları anlatır: Metin’in Zeliha adlı bir kızla ilişkisi vardır. Selim, Metin ile o kızın ilişkisini onaylamamaktadır. Bunun üzerine Metin o kız ile ilişkisini bitirir. Fakat Metin kızı bırakınca, bu kez Selim o kıza âşık olmuş o kız ile ilişki içerisine girmeye başlamıştır. Bunun üzerine Metin bunun üzerine yeniden kıza yanaşır. Kız ise bir süre sonra onlardan ayrılır, başkasıyla evlenir.
Bir yandan Selim’in arkadaşları ile konuşurken bir yandan da Selim’in annesinin yanına gidip gelemeye başlar, Selim’in odasına girip çıkarak onun notlarını, adreslerini ve kitaplarını incelemeye başlar. Turgut arkadaşı Selim'i yeniden keşfetmek için girişimlere başlar ama bu girişimler aslında kendisini de tanıma fırsatı verecek, Selim’in hayatına girmiş kişilerle görüşürken kendi iç sesi devamlı Selim'le konuşacaktır. Turgut’un iç sesi olan Olric, ona kendisini de anlatacaktır. Bu yoldan giden Turgut, Selim ile ne kadar çok ortak yanlarının olduğunu da keşfederken onun bunalımlarının kendisinde de olduğunu, hatta kendisinin de bir Selim olduğunu fark edecektir.
Selim’in diğer arkadaşı Esat da Selim için şunları söyler: Selim’i lise öğrencisi iken tanımıştır. Selim, İlginç, zeki, oyuncu bir çocuktur. Çok kitap okuyan, Wilde’a hayran olan bir gençtir. Oscar Wilde hayranıdır. Gorki’yi hiç sevmez, okuyanları ise eleştirir. Sürekli kitaplar üzerinde tartışırlar. Fakat Maksim Gorki’yi okumaya başlayınca Wilde’ayı sevmez olmuştur. Selim, Esat’la birçok oyunlar düzenlemiş, bir çok oyun keşfetmiş ve birlikte eğlenmişlerdir.
Turgut Özben’in Olric adlı hayali bir arkadaşı vardır. Gerçekte Olriç, Turgut’un hayalinde yarattığı hayali bir arkadaştır ve gerçek hayatta yoktur. Olriç, Turgut Özben’in iç konuşmalarından ibaret bir tahayyüldür. Olric aslında Turgut Özben’in bir iç konuşmasıdır. Olric bazen Turgut Özben’in düşüncesinin tam tersini savunmakta, bazen onun düşüncesini desteklemekte, bazen onun doğru kararlar almasında yardımcı olmakta, bazen de Turgut Özben’in bazı konularda cesaret kazanmasında önemli rol oynamaktadır.
Turgut, Selim’in hayatını irdeledikçe hayatın sonsuz ihtimallerini ve onlara tutunmanın yararsızlığını hissetmeye başlamıştır. Selim’i intihara götüren bu keşifler Turgut’u da sarsmaya başlamıştır. Olması gerektiği gibi yaşamadığını "çok da kolay kabul edilebilir bir hayatı olmadığının farkına varmaya başlamıştır. Hayat, o rastgele, tesadüflerle dolu, yer yer eğlenceli, karmaşık, kopuk, uzaktan bakıldığında da akan bir nehir gibi süreğen ve devamlıdır.
Turgut Özben, bu defa Selim’in arkadaşlarından birisi olan Kargı’yı ile de Selim hakkında konuşur. Süleyman Kargı, Selim’in yazdığı şarkı sözlerinden bahseder. Bu sözleri ve açıklamalarını Turgut’la paylaşır. Süleyman ona Selim’in yazdığı 600 dizelik bir şiir verir. Şiire göre, “Selim Işık, duygulu amansız/sabırsız ve olumsuz, yaşantısında cansız” sanılan bir kişidir.
Turgut Özben Selim’le ilişkisi olan Günseli adlı bir kızla da tanışır. Günseli, Selim’e bir toplu gezintide rastlamıştır. Selim, sıkıntılı ve asık suratlıdır. Günseli, Selim’i avutmaya çalışmış, fakat başaramamıştır. Günseli, Selim’in bir küs bir barışık olduğu sevgilisidir.
Aradan bir ay geçer ve Selim onu telefonla aramış tekrar buluşmuşlardır. Günseli ile Selim’in İlişkileri gitgide ilerler. Ancak Selim evlenmeye yanaşmaz. Çünkü Selim, kuşkulu birisidir ve geleceğe güveni yoktur. İnançsız biri olduğu gibi aile düzeninden de hoşlanmayan bir adamdır. Selim bir ara kendini içkiye vermiş, çevresiyle uyumsuz bir insan olup çıkmıştır. Sanki bir kafese kapatılmış gibidir. Hastalanır. “Kötü yaşarım” korkusuyla hiç yaşamadığını düşünmeye başlamıştır. Selim’in tüm benliğini Ölüm korkusu sarmıştır. En sonunda Günseli’ye bir mektup göndermiş ve ardından intihar etmiştir.
Turgut, araştırmaları boyunca Selim’in farklı bir yönünü görüp öğrenmiştir. Onun hayata tutunamayan biri olduğunu düşünürken, Selimle birlikte kendini de yeniden keşfetmeye başlamıştır.
Selim, son günlerinde “Tutunamayanlar” üstüne bir ansiklopedi hazırlamaya girişmiş ve kendisine de bir madde ayırmıştır. Bu maddede Selim bir kasabada doğmuştur. Babası bir memurdur. Küçükken ağır bir hastalık geçirmiş, altı yaşındayken ailesiyle büyük bir şehre göçmüştür. Sabri adlı bir çocukla arkadaş olmuştur. Okuldayken uzun boylu olduğundan arka sıraya oturtulmuştur. Sınıfta çok konuşan birisidir.. Ortaokuldayken Pitigrilli’yi okur. Sonra kızlarla dolaşmaya başlar. O sırada Dünya Savaşı patlar. Askerliğini yaparken Kargı ile tanışır. Askerlik bitince açıkta kalır. Kimse ona sahip çıkmaz. Kendi kabuğuna çekilir. Edindiği bilgilerden sonra Selim’in farklı biri olduğunu ve bu yüzden onun tutunamayan biri olduğunu anlar.
Turgut Özben bu araştırmaları yaparken yavaş yavaş kendi benliğini tanımaya başlamıştır. Selim’in hayatını irdeleyen Turgut kendisinin de tutunamayanlardan birisi olduğunu fark etmeye başlar. Bu gerçek Olric le yaptığı içsel konuşmalarda ortaya çıkmakta Selim’in hayatı ve düşüncelerinden çıkardığı sonuçlara göre belli olmaktadır. Olric, Turgut Özben için kitabın tamamında efendimiz diye diye hitap etmektedir.
©KİTAP TANITIM → Bu site telif hakkına sahiptir. İzinsiz alınan, paylaşılan veya çoğaltılan her metinin telif hakkı vardır.
METNİ YAZAN: MUHAMMED YUSUF ÇATMA
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorum yaptığınız için teşekkür ederiz.